Afgelopen donderdag, 11 mei, heeft een meerderheid van het Spaanse parlement de regering opgeroepen het stoffelijk overschot van de dictator Franco in de basiliek van de Vallei der Gevallenen (Valle de los Caidos) op te graven en te verplaatsen. Nabestaanden zouden bovendien het recht moeten krijgen hun familielid uit de Vallei der Gevallenen te halen en waardig opnieuw te begraven.

Het voorstel van de sociaal-democratische PSOE, werd ondersteund door Podemos en Ciudadanos (sociaal-liberaal).

Het kolossale fascistische monument, ten westen van Madrid, is na de Spaanse Burgeroorlog gebouwd door dwangarbeiders van Franco en kwam in 1959 gereed. In de basiliek is eveneens de oprichter van de fascistische Falange partij, Jose Antonio Primo de Rivera, begraven.

Deze plaats is na de oprichting een pelgrimsoord geworden voor verschillende extreem-rechts aanhangers en groeperingen.

In tegenstelling tot deze twee fascistische dictators liggen de anderen, meer dan 33 duizend mensen, franquisten en republikeinen door elkaar, in de vallei buiten de basiliek begraven. Veel republikeinen zijn er terecht gekomen zonder medeweten of toestemming van de familie. Uit heel Spanje werden zij uit begraafplaatsen en massagraven gehaald en naar Franco’s monument gebracht. Zij behoren tot de honderd duizend republikeinse mensen die door heel Spanje begraven liggen en waarvan niet bekend is wie het waren. Er is een roep om deze mensen alsnog te identificeren door middel van een dna-bank.

De regerende conservatieve minderheidsregering van Partido Popular, onder leiding van de Mariano Rajoy, wil hier niet echt aan meewerken. Zij beweert dat het niet om een franquistisch monument gaat, maar om een godshuis of wel een openbare begraafplaats. En dan zou volgens de Spaanse wet voor de opgraving toestemming moeten worden gevraagd aan de kerk; de abt van de benedictijner abdij die de basiliek beheert, of aan paus Franciscus.