-2016-
Ongeveer 45.000 mensen uit meer dan 50 landen, waaronder meer dan 700 Nederlanders, namen deel aan de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939) om te strijden tegen het fascisme. Maar niemand van hen had verwacht dat dit het begin was van een tienjarige reis over de slagvelden van Europa en door de fascistische concentratie- of vernietigingskampen tot de terugkeer naar huis.
Dit jaar is het 80 jaar geleden dat de Spaanse Burgeroorlog uitbrak.
In juli 1936 brak in Spanje de burgeroorlog uit na een coup van generaal Franco, gesteund door fascistisch Italië en nazi-Duitsland, tegen de wettig gekozen democratische regering.
Uit vele landen meldden zich vrijwilligers om de Spanjaarden bij te staan en de Republiek te verdedigen. Het merendeel sloot zich aan bij de Internationale Brigades.
Deze mensen voorzagen het om zich heen grijpen van het fascisme en het gevaar van een Tweede Wereldoorlog.
Ook uit Nederland vertrokken meer dan 700 mannen en vrouwen naar Spanje.
Velen van hen sneuvelden.
Na de gedwongen ontbinding van de Internationale Brigades keerden de meeste overlevenden terug naar Nederland, waar ze niet met open armen werden ontvangen maar statenloos werden verklaard. Ze waren in vreemde krijgsdienst geweest.
Enkelen zaten nog jaren gevangen in Spaanse gevangenissen en kampen.
Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog namen veel Spanjestrijders deel aan het Verzet. Velen moesten dit met gevangenschap, concentratiekampen of de dood bekopen.
Om dit te herdenken organiseert de Stichting Spanje 1936-1939 diverse activiteiten onder de titel “De oorlog begon in Spanje” .
Tentoonstelling
In het Stadsdeelhuis Amsterdam-Noord (Buiksloter-meerplein 2000):
Van 14 juni tot en met 7 juli 2016 is er een tentoonstelling over de Spaanse Burgeroorlog en zijn nasleep. De opening, dinsdag 14 juni om 14:00, zal worden verricht door de stadsdeelvoorzitter mevr. Coby van Berkum.
De tentoonstelling is vrij toegankelijk tijdens kantooruren.
Voor meer informatie zie Tentoonstelling en Symposium 2016.
Symposium
Op zaterdag 2 juli en zondag 3 juli 2016 van 11.00 – 17.00 uur in het Stadsdeelhuis Amsterdam-Noord (Buikslotermeerplein 2000) is er een symposium, een combinatie van verscheidene sprekers, optredens van musici en documentaires, vrij toegankelijk.
Voor het symposium graag aanmelden wegens beperkt aantal plaatsen.
Er zullen een groot aantal verschillende onderwerpen de revue passeren, ook onderwerpen die wat minder bekend zijn en/of minder aandacht krijgen.
Verder zullen er drie documentaires worden getoond; Spaanse Aarde van Joris Ivens, Het bezoek van Cherry Duyns en Ni peones, ni patrones van Hanneke Willemse. Spaanse Aarde zal worden ingeleid door André Stufkens van de Ivens Stichting en Hanneke Willemse zal een inleiding geven op de documentaire Ni peones, Ni patrones.
Als muzikanten zullen optreden het zangkoor Coro Acanto, zanger Ernst Schwartz uit Duitsland en zangduo Duo Contraviento die politieke liederen ten gehoor zullen brengen. Guitarist Eric Vaarzon Morel en pianist Thomas Beijer geven een vooruitkijk op hun nieuwe programma Noches en los jardines de Granada (Nachten in de tuinen van Granada). Een ontmoeting, een “recuerdo”, tussen de grootste dichter van Spanje, Federico García Lorca, en de beroemde componist Manuel de Falla in de tuinen van Granada. Lorca werd 80 jaar geleden, in 1936, gefusilleerd, het jaar waarin de Spaanse burgeroorlog begon.
Voor meer informatie zie Tentoonstelling en Symposium 2016.
Herdenking
In het Bredero College (Buiksloterweg 85) start op 6 juli 2016 de jaarlijkse herdenking bij het Spanjemonument (Plein Spanje ’36-’39) in Amsterdam-Noord dat in 1986 onthuld werd door de toenmalige Burgemeester van Amsterdam Ed van Thijn en geadopteerd werd door de school.
Dit jaar worden er om 12.00 uur bloemen gelegd bij het monument.
Voorafgaand aan de bloemlegging is er vanaf 11.00 uur (inloop 10.30 uur.) in de school een herdenkingsprogramma in de aula in aanwezigheid van o.a. de leerlingen en vrienden van de Stichting Spanje 1936-1939.
Heruitgaven
Verder zijn ter gelegenheid van dit bijzondere herdenkingsjaar door de stichting Spanje 1936-1939 een aantal boeken, digitaal, heruitgegeven. Deze boeken zijn gratis te downloaden vanaf deze website.
Gedenktekens en monumenten
Op vele plaatsen in de wereld staan gedenktekens die betrekking hebben op organisaties en vrijwilligers die tijdens de Spaanse Burgeroorlog de Republiek met woord en daad steunde en voor Spanjestrijders die in de Tweede Wereldoorlog zijn omgekomen in hun strijd tegen het fascisme. Zie daarvoor de overzichtskaart.
Spanje 36 - 39 