Hoe verreikend De Spaanse Burgeroorlog wel niet was is terug te lezen in een onlangs gepubliceerd artikel van Shirsho Dasgupta, een journalist die werkzaam is voor de Internetkrant The Wire.

De Spaanse Burgeroorlog was een conflict tussen democratie en fascisme en tussen tirannie en vrijheid. De strijd tegen de Spaanse fascisten werd door velen gezien als een onderdeel van een groter conflict. Een conflict dat ook werd uitgevochten in Abessinie (tegen de Italiaanse fascisten) en in China (de Japanse invallers) en gerelateerd was aan de verschillende onafhankelijkheidsbewegingen in de Europese koloniën waaronder India.

Activisten van de Indiase onafhankelijkheidsbeweging in Europa en India en schrijvers in India volgden de ontwikkelingen in Spanje op de voet.

In Londen mobiliseerde de Indian League in Engeland verblijvende Indiërs om de Spaanse Republiek te helpen. Er werd een Spanje-India comité opgericht die bijeenkomsten en protestmarsen organiseerden. Ook werd er geld geworven voor voedsel en medische hulp. Een van de organisatoren was Indira Nehru, later bekend als Indira Gandi, die toentertijd in Londen studeerde. Zij was ook betrokken bij de werving van Spanje vrijwilligers.

Ambulance van het Spanje-India comite

In juni 1938 bezocht Jawaharlal Nehru Barcelona. Het bezoek maakt een grote indruk op hem en komt ook aanbod in zijn autobiografie ‘Toward Freedom’. Na terugkomst in Londen spreekt op Trafalgar Square hij een menigte van 5000 mensen toe.

Barcelona 1938, Indira Gandhi, Jawaharlal Nehru en Lluís Companys (president van Catalonië)

Na nederlaag van de Spaanse Republiek in 1939 schrijft Nehru:

“Maar Spanje was niet alleen Spanje, maar de nieuwe wereld opgesloten in een doodsstrijd met de barbaarse horden van de reactie en bruut geweld … Spanje en Tsjecho-Slowakije vertegenwoordigden voor mij kostbare waarden in het leven … Als ik hen zou verlaten, wat zou ik koesteren in India, voor wat voor soort vrijheid strijden wij? “

De door de Spaanse Burgeroorlog opgedane ervaringen en indrukken beïnvloedde en inspireerde de Indiase onafhankelijkheidsbeweging in hun strijd om onafhankelijkheid die tien jaar later zou volgen.

Bataviaasch Nieuwsblad 16 december 1938

Zie ook:

Eighty Years Later, A Homage to Catalonia: Indians and the Spanish Civil War, Shirsho Dasgupta, The Wre 22/05/2016