De maand oktober staat internationaal op vele locaties in verschillende landen in het teken van de Spaanse Burgeroorlog en de Internationale Brigades. Aan enkele van deze activiteiten namen velen internationale delegaties deel en hierna volgend is een verslag te lezen van deze internationale bijeenkomsten in de periode 21 oktober t/m 29 oktober in de plaatsen Parijs – Benicassim – Albacete – Madrid.

Vrijdag, 21 Oktober, Parijs

De Franse zusterorganisatie had in samenwerking met de CGT een internationale welkomstavond georganiseerd in het hoofdkantoor van de CGT. Op deze locatie was een tentoonstelling over de Internationale Brigades, samengesteld door de ACER, te bezichtigen. Als eerste werd in aanwezigheid van de regisseur Jean Ortiz en Dominique Gautier de documentaire “Brigadas internacionales – Internationale Brigaden, tussen herinnering en stilte” getoond. Daarbij verwees Jean Ortiz op de noodzakelijkheid om verder te werken aan de herwaardering van de Spaanse Burgeroorlog, en dat we ons moeten verzetten tegen de pogingen van geschiedvervalsing. Hij wees erop dat iedereen die in 1936-1939 heeft gevochten voor de verdediging van de democratie en de Spaanse Republiek, het recht heeft om herinnerd te worden. De communistische, anarchistische en burgerlijk-democratische stromingen – hebben allemaal hun plaats in de geschiedenis verdiend. Hij riep op om zich te verdedigen tegen de depolitisering van het historische collectief geheugen. Vertegenwoordigers van de verschillende aanwezige organisaties uit Rusland, Spanje, Ierland, Holland, Denemarken, Verenigde Staten en Duitsland brachten ieder een kort groetwoord over aan de organisatie ACER. Vervolgens schoven de aanwezigen aan bij een diner, aangeboden door de CGT, wat muzikaal werd opgeluisterd door Franse muzikanten. Hoogtepunt van de avond was het optreden van 99-jarige Spanjestrijder Vincent Almudever (99) die het lied „Ay Carmela“ zong.

Zaterdag, 22 Oktober 2016, Parijs

Onder een strak blauwe hemel hadden zich honderden mensen verzameld bij Gare d’Austerlitz voor de onthulling van een groot monument ter ere van de Interbrigadisten die vanaf dit station naar Spanje vertrokken om daar de Republiek te helpen in hun strijd voor het behoud van de democratie. Onder de aanwezigen waren vertegenwoordigingen van vele internationale zusterorganisaties, vertegenwoordigers van politieke partijen en vakbonden, Franse verzetsorganisaties en Spaanse immigranten, vertegenwoordigers/bestuurders van de stad Parijs en de Franse Spoorwegen en de Spaanse ambassadeur in Frankrijk. Eveneens aanwezig was de weduwe van de bekende Spanjestrijder en verzetsstrijder Henri Rol-Tanguy, Cecile Rol-Tanguy  en de Spanjestrijder Vincent Almudever. De aanwezigen werden toegesproken door de burgemeester van het 13^de arrondisement Jérôme Coumet, een woordvoerder van de burgemeester van Parijs, de directeur van Gare d’Austerlitz en de dochter van Rol-Tanguy, tevens voorzitster van de ACER. Het monument werd vervolgens onthuld door Cecile Rol-Tanguy en na het zingen van de Internationale en de Marseillaise volgde een bloemlegging en een samenzijn.

Tentoonstelling ACER in hoofdgebouw CGT

Toespraak Russin Elga Skrebtsova, dochter van Sonja Friedman

Cecile Rol-Tanguy en Vincent Almudever

Monument bij Gare d’Austerlitz

Zondag, 23 oktober, Benicàssim

In Hotel Voramar in Benicássim, een voormalig hospitaal van de Internationale Brigades, verzamelde zich gedurende de dag vele internationale gasten. Naast de al in Parijs aanwezige mensen leerde wij de Roemeense zusters Nadia en Tania Incu kennen, dochter van Dr. David Iancu die als arts in Spanje had gewerkt en later met andere artsen uit de Internationale Brigades naar China reisden om de Chinezen te helpen in hun strijd tegen de Japanners. Verder Zuza Ziolkowska/Hercberg, kleindochter van een Poolse Interbrigadist maar ook Zweedse, Canadese en Russische gasten. Een wel zeer bijzondere gast was de Spanjestrijder Joseph  (José) Almudever. Hij vond dat zijn 99-jarige broer, Vincent Almudever, te oud was voor een reis in Spanje en dat hij, als 97 jarige, dat beter kon doen.

Maandag, 24 oktober, Benicàssim

De ochtend begon met een onthulling van een tableau in de entreehal van hotel Vorama door José Almudever ook gaven enkele mensen van het lokale bestuur een toespraak waar onder meer het belang van het behoud van het “historisch geheugen” werd onderstreept. Hierna volgde een rondleiding langs het complex van de militaire hospitalen van de Internationale Brigades waar ook verscheidene Nederlanders hebben gelegen. Bij Villa Pons, Paseo Maritimo Pilar Coloma 19, werd een tweede tableau onthuld onder muzikale begeleiding van de Spaanse kamermuziekgroep Marxant. Vertegenwoordigers van de verschillende internationale zusterorganisaties droegen ieder een gedicht voor dat betrekking had op de Spaanse Burgeroorlog. Onze stichting had gekozen om een gedicht over de Spanjestrijder Maarten van Gilse voor te dragen.

In de middag ging iedereen naar de begraafplaats van Benicàssim waar een monument staat voor de Spanjestrijders die in Benicàssim zijn omgekomen. Op het monument wordt ook de Zaankanter Albert Brand vermeld (mispelt als Albert Braut). Een bloemlegging en toespraken volgden. Aan het eind van de dag werd een toelichting gegeven over het jaarlijkse congres, met betrekking tot de geschiedenis van de medische organisatie van de Internationale Brigades, wat in Benicàssim wordt gehouden. Verder volgde de vertoning van een korte documentaire over een internationaal schrijverscongres in Spanje gedurende de Spaanse Burgeroorlog. De dag eindigde met enkele toespraken van de deelnemende organisaties en een vriendschapsdiner.

Onthulling tableau in Hotel Voramar door José Almudever

Villa Pons

Onthulling tableau bij Villa Pons

Deense delegatie

Botwin compagnie Polen

Herdenking begraafplaats Benicassim

Dinsdag, 25 oktober 2016, Albacete

De reis naar Albacete werd aangevangen en na enkele uren bereikten wij met enkele bussen Albacete, stad van de Internationale Brigades.  De verschillende delegaties trokken de stad in waar verschillende exposities waren te zien. ‘s Avonds om acht uur volgde een onthulling van alweer een nieuw tableau ter ere van de Internationale Brigades op de Avenida de la Estación, de straat waarlangs de Spanjestrijders optrokken naar Plaza de Toro (de verzamelplaats van de Internationale Brigades). Onder grote publieke belangstelling werd daar het tableau onthuld. Vervolgens ging iedereen, de delegaties en de Spaanse aanwezigen naar Salón de Actos van het overheidsgebouw Diputación Provincial de Albacete. Het hek voor dit gebouw draagt nog de kogelsporen uit 1936 toen troepen van Franco vergeefs probeerde Albacete op de Republikeinse regering te veroveren. Er volgde verschillende toespraken van lokale politici en bestuurders en onderzoekers. Maar er waren ook enkele opmerkelijke toespraken.

De 97-jarige Spanjestrijder Jose Almudever ging indringend in op wat hij een historische leugen noemde. In niet mis te verstaande woorden gaf hij aan dat er geen sprake was van een burgeroorlog. Maar dat er juist sprake was van een weloverwogen interventieoorlog. Een oorlog gericht tegen het Spaanse volk uitgevoerd door Duitse, Italiaanse en Portugese troepen en het Spaanse Vreemdelingenlegioen en Marokkaanse huurlingen. Ook besteedde hij aandacht aan de kwalijke rol die Britse overheid vervulde en de Non-interventiecommissie die aan een kant blind was. Hij stak in woedde over de rol die de regering van Rajoy (die zojuist alweer aan de macht is gekomen) met het in stand houden van een leugenachtige voorstelling van zaken met betrekking tot de geschiedenis van de Spaanse oorlog. Hierop volgde een donderende ovatie uit de zaal. Een van de Duitse deelnemers vertelde hoe zijn vader, als Interbrigadist, en moeder, als verpleegster, hadden deelgenomen aan de Spaanse Burgeroorlog en dat hijzelf in het 1^ste van hospitaal van Albacete geboren was. Zijn vader heeft hij nooit leren kennen, hij sneuvelde aan het front. Verder was er een dochter van een Griekse Interbrigadist die trouwde met een Spaanse. Zij vertelde een emotionerend verhaal over haar ouders die beide al vroeg stierven.

Onthulling tableau Albacete

Bijeenkomst bij Diputacion Provincial Albacete

Woensdag, 26 oktober 2016, Madrigueras

Op deze dag werden we begroet door de burgemeester van Madrigueras waar velen Interbrigadisten hun militaire scholing kregen. De delegaties kregen bloemen en een aandenken. Vervolgens werden er verschillende presentaties geven. Waaronder een voordracht van een schrijfster uit Madrigueras die de geschiedenis van de Internationale Brigades in Madrigueras en de herinneringen van de lokale bevolking heeft vastgelegd. Ook werd een presentatie gegeven over graffiti gemaakt door Interbrigadisten in de kerk van Madrigueras. Deze graffiti is helaas in 2005 door de priester van de kerk verwijderd omdat hij deze aanstootgevend vond. Vervolgens gingen de aanwezigen samen met de burgemeester naar een tentoonstelling over de Internationale Brigades waar ook vele tekeningen van Jef Last waren te zien.

‘s Middags volgde in Albacete een vriendschapsmaaltijd met alle gedelegeerden en vertegenwoordigers van lokale organisaties. ‘s Avonds gaf Marco Puppini van de Italiaanse zusterorganisatie AICVER een presentatie over vrouwelijke Italiaanse antifascisten in de Spaanse Burgeroorlog en eindigde de avond met een theateruitvoering van het toneelstuk ‘Remembering John Cookson’, John was een Amerikaanse Interbrigadist die aan het Ebro-front gesneuveld is.

Dochter Rol-Tanguy met foto van haar vader in Spaanse Burgeroorlog

Tentoonstelling Internationale Brigades in Madrigueras

Uitzwaaien delegaties door burgemeester van Madrigueras

Donderdag, 27 oktober, Albacete

De dag begon met een historische stadswandeling door Albacete waar vele historisch interessante gebouwen te zien waren zoals het hoofdkwartier van de Internationale Brigades, het gebouw waar Ernest Hemingway en Ilja Ehrenburg waren ondergebracht, het gebouw waar Andre Malraux woonde en het gebouw waar in Hans Beimler in 1936 was opgebaard. Op het terrein van de universiteit van Albacete, werd een herdenkingsceremonie gehouden met een toespraak door Josep Almudever waarna een tentoonstelling over de Internationale Brigades werd bezocht.

Vrijdag 28 oktober, Madrid

In de ochtend werd afgereisd naar het slagveld van Guadalajara en werden de plaatsen Torija en Brihuega bezocht. In Torija werd de groep ontvangen door de burgemeester en de president van de Guadalajara herdenkingsorganisatie. Dit was dezelfde plek waar 79 jaar geleden de Interbrigadisten ontvangen werden. Vervolgens werd een heuvel bezocht waarbij uitgekeken kon worden over het stadje Brihuega. Na een lunch met de burgemeester werd afgereisd naar Madrid. In de middag werd in Madrid de begraafplaats Fuencarral bezocht en een tableau onthuld die uitleg geeft aan deze begraafplaats van de Internationale Brigades. De dag werd afgesloten met een bezoek aan het monument van de Internationale Brigades in Ciudad Universitaria

Torija en Brihuega

Torija en Brihuega

Torija en Brihuega

Torija en Brihuega

Fuencarral

Fuencarral

Fuencarral

Zaterdag 29 oktober, Madrid

In de ochtend werd geen monument onthuld zoals eerder was gepland maar een park ter ere van de Internationale Brigades. In dit park zal ter zijner tijd ook een monument moeten komen maar dit is op dit moment nog niet mogelijk wegens procedurele zaken. Na toespraken van vertegenwoordigers van alle deelnemende landen volgde onder grote publieke belangstelling de onthulling van de naam van dit park in Vicálvaro in het zuiden van Madrid. Daarbij bleek ook een Bulgaarse delegatie aanwezig te zijn en ambassadepersoneel uit verschillende landen waaronder de Cubaanse ambassadeur in Spanje. (Ook vanuit Cuba waren vele Spanjestrijders gekomen waarvan verscheidene later in de Duitse concentratiekampen zijn omgekomen). De straat werd overgestoken naar de Rey Juan Carlos Universiteit wat eertijds een hoofdkwartier van de Internationale Brigades was. Na de ontvangst door een vertegenwoordiger van de universiteit werd gezamenlijk een lunch genuttigd en gaf een Zweedse gedelegeerde, Jan Hammarlund, een muzikaal optreden. Daarna verplaatste iedereen zich naar station Atocha waar november 1936 1900 Interbrigadisten arriveerde om de stad Madrid te verdedigen. Aan het eind van de dag volgde een vaarwel bij het Telefonica gebouw in Madrid, waar Hemingway zijn nieuws over de Spaanse Burgeroorlog telegrafeerde.

Vicálvaro

Vicálvaro

Met dank aan Nancy en Len Tsou voor de vele foto’s en het aanleveren van tekst, evenals de Duitse delegatie.